Torsti Laine là ai? Torsti Laine đã theo học tại trường dạy chế tác đồng hồ Kelloseppäkoulu nổi tiếng, nơi Kari Voutilainen cũng đã từng là học viên. Thật thú vị, Laine bắt đầu bổ sung kiến thức chính quy của mình bằng cách quyết định chế tạo chiếc đồng hồ của riêng mình và anh đã hoàn thành công việc này trong ba năm.
Năm 2014, Torsti Laine tham gia cuộc thi do thương hiệu A. Lange & Söhne tổ chức. Bị cuốn hút bởi cách mặt trăng xuất hiện ở các vị trí khác nhau, anh đã gửi một thiết kế tới cuộc thi. Đó là một chiếc đồng hồ có một nút bấm duy nhất, được sử dụng để điều chỉnh lịch tuần trăng sao cho nó chính xác ở bất kỳ vị trí nào trên trái đất. Dự án cũng có một chỉ báo về vị trí của trái đất khi nhìn từ mặt trăng. Thiết kế này đã giúp anh giành được giải thưởng trị giá 10.000 Euro để Torsti Laine mua những công cụ hỗ trợ công việc chế tác đồng hồ đầu tiên. Sau thành công tại cuộc thi, Laine chuyển đến Le Locle để sống ở trung tâm chế tạo đồng hồ và điều hành thương hiệu của riêng mình kể từ năm 2016.
Công việc ban đầu của Torsti tập trung vào đồng hồ bấm giờ sử dụng các bộ máy như Valjoux 22, 23 và 72, và anh thậm chí còn tạo ra một mặt số độc đáo, tuyệt đẹp với bộ máy Longines 13ZN cổ điển. Ngày nay, anh Torsti Laine ít tập trung hơn vào đồng hồ bấm giờ mà tập trung nhiều hơn vào những chiếc đồng hồ chỉ hiển thị thời gian, được cung cấp với hai kích cỡ: phiên bản 38mm được cung cấp bởi bộ máy có rôto siêu nhỏ Vaucher và phiên bản 40,5mm với bộ máy lên cót tay, có nền là bộ máy từ Unitas. Chúng có tên gọi tương ứng là V38 và GG3. Tình cờ thay, GG là viết tắt của “Gelidus”, một lớp hoàn thiện mờ gợi nhớ đến tuyết ở quê hương Phần Lan của Laine và “Guilloché”, hoa văn trang trí chạm khắc mà anh đã trở nên nổi tiếng.
Về tính cách, Laine là một người đàn ông khắc kỷ, ít nói, mặc dù anh sở hữu một trí tuệ mãnh liệt với khiếu hài hước khô khan đến thú vị. Nếu bạn chưa nghe hề biết đến Torsti Laine, bài viết này sẽ tiết lộ phần thú vị có thể bạn đã bỏ lỡ!
Dưới đây là một bộ sưu tập tuyệt vời của Torsti Laine, gồm có bốn chiếc đồng hồ sử dụng một tông màu chung và bộ máy được chạm khắc đầy chi tiết. Nhưng bốn chiếc đồng hồ không giống nhau mà mỗi chiếc có một mặt số có hoa văn trang trí tinh xảo: Guilloche. Trên mặt số là các cọc số Breguet, chữ số Trung Quốc và chữ số Ả Rập. Kết quả là tạo ra 12 chiếc đồng hồ độc đáo, tượng trưng cho sự thống nhất và hoà hợp. Đó là những chiếc đồng hồ có sức hấp dẫn, có thể gắn kết mọi người yêu đồng hồ lại với nhau.
Torsti Laine “One Love” V38
Là một chiếc đồng hồ 40,5mm, Torsti Laine “One Love” có nền tảng là V38, chiếc đồng hồ sử dụng máy Vaucher có rotor siêu nhỏ vốn được một số thương hiệu sử dụng, bao gồm cả chiếc Parmigiani Fleurier Tonda PF chất lượng hay chiếc Murakumo của nghệ nhân độc lập người Nhật: Nakagawa. Với đồng hồ V38, khả năng tùy chỉnh được giới hạn ở rôto siêu nhỏ mà Laine chế tạo lại để đạt hiệu quả tuyệt vời.
Laine's V38 với mặt số cá hồi guilloche
Laine với mặt số xanh Laine ấn tượng (Ảnh sưu tầm)
Torsti Laine: Bậc thầy về kỹ thuật trang trí
Tuy nhiên, chiếc GG3 lại là một câu chuyện khác. Có thiết kế theo phong cách thập niên 40, việc biến hoá phần máy đã biến GG3 trở thành mẫu đồng hồ có sức hấp dẫn trí mạng. Laine vốn sử dụng bộ máy ébauche Unitas 6498, một điều lạ lùng. Một số nhà chế tạo đồng hồ độc lập kinh nghiệm nhất hiện nay cũng có thói quen sử dụng các bộ máy ébauches tương đối phổ biến làm nền tảng cho bộ máy của họ. Kari Voutilainen, Ludovic Ballouard, Felix Baumgartner và Michiel Holthinrichs đều lựa chọn Peseux 7001. Hay cả Richard Habring và Stefan Kudoke đều dựa vào bộ máy Valjoux 7750. Tại sao? Bởi vì trước hết những bộ máy này đều có sẵn và thứ hai, chúng đã được thử, kiểm tra và có độ tin cậy cao. Unitas 6498 được gọi theo cách nói của ngành là “ngựa thồ”.
Việc Torsti Laine sử dụng bộ máy này, anh chia sẻ “Khi nói đến đồng hồ kiểu cổ điển, Unitas cung cấp tất cả các đặc điểm mà bạn mong đợi từ cấu trúc bộ máy. Nó có một bánh xe cân bằng cỡ lớn rung ở tần số cổ điển là 18.000 vbh, giống như những chiếc đồng hồ của thập niên 40 và 50, một thùng cót lớn với hiệu suất cực kỳ ổn định và cấu trúc tấm khung ba phần tư.”
Nhưng nhìn vào chuyển động Unitas ébauche tiêu chuẩn so với chuyển động GG3 của Laine cũng giống như nhìn Eliza Doolittle trước và sau khi cô ấy gặp Giáo sư Higgins trong My Fair Lady hay Gigi và Bella Hadid trước và sau khi quyết định trở thành siêu mẫu. Vấn đề là lựa chọn Unitas làm cơ sở cho phép Laine tạo ra những chiếc đồng hồ đẹp với mức giá dễ tiếp cận.
Đầu tiên, toàn bộ kiến trúc của bộ máy là khác nhau. Thay vì một tấm khung ba phần tư đơn giản, Laine đã tạo ra một tấm đế cong tuyệt đẹp, uốn lượn quanh bánh cóc và bánh xe của hộp cót với sự uyển chuyển của một vũ công belly dance, đồng thời có các mũi nhọn sắc như dao cạo được vát bằng tay và đánh bóng đến mức hoàn hảo chỉ để thể hiện khả năng phi thường của mình. Tấm khung này được Laine chế tạo bằng máy tính (CNC) thu nhỏ của riêng mình. Sau đó, một lớp hoàn thiện tùy chỉnh được áp dụng, kết hợp phủ sương và chạm khắc thu nhỏ đẹp nhất, sử dụng máy khắc laser của chính Laine trong một căn phòng trong xưởng chế tạo, bên cạnh nơi anh ấy áp dụng phương pháp xử lý điện vàng hồng cho tấm khung chính.
Trong thời đại mà nhiều người đang quan tâm nhiều tới nhóm các nhà chế tạo đồng hồ độc lập, Laine thực sự là một nghệ nhân có những kỹ thuật tuyệt vời, là minh chứng cho sự tự lực, tính sáng tạo, tính xác thực và khả năng sáng tạo tự học. Torsti Laine sở hữu những công cụ chế tạo đồng hồ một các khác biệt do chính anh tạo ra.
Cập nhật chuyến tham quan xưởng sản xuất của nghệ nhân Torsti Laine trước thềm sự kiện Watch & Wonder 2024 (W&W2024):
Chúng tôi nhận được lời mời tham quan và trải nghiệm xưởng chế tác của ngài Laine trước thềm sự kiện W&W 2024. Ở phía trên bài viết, xưởng sản xuất cũ của ngài Laine được đặt gần tư gia của ngài tại Le Locle, tuy nhiên để mở rộng phát triển ngài Laine đã chuyển sang thành phố La Chaux-de-Fonds giáp với biên giới Pháp. Tản mạn một chút về 2 thành phố Le Locle, La Chaux-de-Fonds đây là 2 thành phố lân cận và là vùng núi tiếp giáp với lãnh thổ của Pháp. Thời tiết của 2 khu vực này rất phù hợp để làm đồng hồ với lý do mưa và lạnh. Thời điểm chúng tôi tham quan xưởng sản xuất thương hiệu, thời tiết nơi đây về gần mức 0 độ C và có tuyết trong khi tại Zurich hay Geneva đều có nắng đẹp và thời tiết khoảng 10 độ C. Quả đúng là nơi có khí hậu phù hợp cho việc chế tác đồng hồ quanh năm.
Ấn tượng đầu tiên của tôi về ngài Laine đó chính là khá lạnh lùng, đậm tính chất của người có chuyên môn làm kỹ thuật. Thời điểm đầu, tôi và ngài Laine còn khó cởi mở khi giới thiệu về bản thân hay những câu chào hỏi xã giao đơn thuần. Tuy nhiên, sau khi chúng tôi được dẫn đi tham quan xưởng chế tác và giải thích, chia sẻ về đồng hồ thì chúng tôi mới thấy một con người khác. Xưởng sản xuất của Ngài Laine có diện tích mặt sàn khoảng 300 mét vuông với rất nhiều máy móc và công cụ hiện đại. Tôi nhận thấy mong muốn của ông là ngày một "In-house" hoá sản phẩm của mình.
Một góc xưởng chế tác của Ngài Laine nơi đặt những cỗ máy CNC
Ví dụ như những cỗ máy để tạo Vân Guilloché, những máy cắt CNC rất lớn để cắt tấm cầu máy Unitas 6947 - 6948, máy tạo vân Perlage, máy in mặt số,... Theo tôi thấy, với những thương hiệu đồng hồ độc lập sẽ cần cân đối giữa việc tự sản xuất và outsource để cân đối chi phí sản phẩm đến tay khách hàng, tuy nhiên khi trò chuyện với người đàn ông này, tôi nhận thấy một sự khao khát mãnh liệt về vấn đề làm chủ nguồn cung. Ví dụ cụ thể đó chính là bộ máy G3 của Ngài Laine, bộ máy được nâng cấp từ bộ máy Unitas 6498 để tạo thành bộ máy có tính chất "haute horlogerie". Cầu máy đã được cắt CNC inhouse và hoàn thiện thủ công inhouse như phun cát (sandblast), vát cạnh đánh bóng (Anglage/Polishing), vân xoáy tròn (Perlage),... điều đặc biệt rất hiếm gặp và là một sự lựa chọn "không được bỏ qua" đó chính là đánh bóng gương/ đen (Black Polish) cầu máy. Câu hỏi đặt ra là trong tầm khoảng 10.000 CHF có bao nhiêu chiếc đồng hồ Thuỵ Sĩ có cầu máy được đánh bóng gương? Chưa hết, tôi phát hiện ra nghệ nhân đánh bóng gương cho những cầu máy này chính là phu nhân của ngài Laine, thật thú vị biết bao!
Cầu máy được đánh bóng gương
Tôi vẫn nhớ lần đầu làm biết chạm vào máy tạo vân Guilloché mặt số vào khoảng năm 2017 tại sự kiện Baselworld của thương hiệu Breguet. Đó là một trải nghiệm vô cùng khó và yêu cầu người nghệ nhân phải có đầy đủ những tố chất như: tỉ mỉ, cẩn thận, chỉn chu, tập trung cao độ và thạo tay. Sau 7 năm, tôi lại một lần nữa được thử cảm giác mạnh ngày ấy nhưng với level cao hơn, tập làm 3 loại vân Guilloché trên cùng một mặt số, kết quả tôi đã tạo ra một mặt số "đẹp" đến nỗi tôi không muốn chụp lên để giới thiệu tới quý vị.
Kết thúc chuyến thăm quan chúng tôi đã nói chuyện đã cởi mở hơn rất nhiều và tôi nhận ra rằng khi trao đổi và trò chuyện với ngài Laine về lĩnh vực đồng hồ và những phương pháp hoàn thiện thì ông như đang đưa tôi vào thế giới riêng của ông vậy. Một người đàn ông tràn đầy nhiệt huyết, đam mê, sáng tạo và hài hước thông minh theo cách rất đặc biệt. Hẹn gặp lại ông vào một ngày không xa.
***
Independent watchmaker Torsti Laine
Who is Torsti Laine? Torsti Laine studied at the prestigious Kelloseppäkoulu watchmaking school, a notable alma mater shared with Kari Voutilainen. Intriguingly, Laine began supplementing his formal education by deciding to craft his own watch, a project he completed over three years.
In 2014, Laine entered a competition hosted by the renowned brand A. Lange & Söhne. Captivated by the way the moon appears at different positions, he submitted a design featuring a single-button watch that adjusted the lunar calendar to be accurate from any location on Earth. His design also included an indicator showing Earth's position as seen from the moon. This innovative design earned him a prize of 10,000 Euros, which facilitated the purchase of his initial watchmaking tools. Following his success in the competition, Laine relocated to Le Locle to immerse himself in the epicenter of horology and has been operating his own brand there since 2016.
Initially, Laine focused on chronographs using movements like the Valjoux 22, 23, and 72, even crafting a stunning, unique dial with the classic Longines 13ZN movement. Nowadays, Torsti Laine has shifted his focus more towards time-only watches, offered in two sizes: the 38mm version powered by the ultra-thin rotor Vaucher movement and the 40.5mm version with a hand-wound movement based on the Unitas platform, known respectively as the V38 and GG3. Interestingly, GG stands for “Gelidus,” a frosty finish reminiscent of the snow in Laine's Finnish homeland, and “Guilloché,” the decorative engraved pattern that has become his signature.
Personality-wise, Laine is a disciplined, reserved man, yet he possesses a fierce intellect paired with a dry wit that is delightfully engaging. If you've never heard of Torsti Laine, this article reveals the intriguing aspects you might have missed!
Below is a splendid collection by Torsti Laine, featuring four watches unified by a common color tone and intricately engraved movements. Each piece showcases a distinctively exquisite guilloche dial, adorned with Breguet numerals, Chinese characters, and Arabic numerals, creating 12 unique timepieces symbolizing unity and harmony. These watches are indeed captivating, binding together all who cherish fine horology.
Torsti Laine “One Love” V38
This 40.5mm watch, based on the V38, uses a Vaucher movement with an ultra-thin rotor - a mechanism also utilized by other high-end brands like Parmigiani Fleurier's Tonda PF and the Murakumo by Japanese independent artisan Nakagawa. The customization possibilities with the V38’s rotor are meticulously re-engineered by Laine for optimal performance.
Laine’s V38 with the salmon guilloche dial
Laine with the impressive blue dial Laine (Image collected)
Torsti Laine: Master of Decorative Artistry
However, the story is different with the GG3. Styled reminiscent of the 1940s, the transformation of the movement turns GG3 into a visually captivating timepiece. Laine uniquely employs the Unitas 6498 movement, a choice also favored by some of the most seasoned independent watchmakers, such as Kari Voutilainen, Ludovic Ballouard, Felix Baumgartner, and Michiel Holthinrichs, who prefer the Peseux 7001, or Richard Habring and Stefan Kudoke, who opt for the Valjoux 7750. Why? Because these movements are readily available, and they have been tried, tested, and found to be exceptionally reliable.
Referred to as a “workhorse” within the industry, the Unitas 6498 is celebrated for its classic large balance wheel oscillating at a traditional frequency of 18,000 vbh, a large mainspring barrel delivering impressively stable performance, and a three-quarter plate construction.
Looking at the standard Unitas ébauche versus Laine’s customized GG3 movement is akin to witnessing Eliza Doolittle before and after her transformation by Professor Higgins in "My Fair Lady," or Gigi and Bella Hadid before and after deciding to become supermodels. Laine's choice of the Unitas allows him to craft beautiful timepieces at an accessible price point.
Initially, the entire architecture of the movement is different. Instead of a simple three-quarter plate, Laine has created a beautifully curved bridge that elegantly coils around the barrel and wheel with the grace of a belly dancer, also featuring razor-sharp beveled and polished edges to showcase his extraordinary craftsmanship. This plate is crafted using Laine’s own compact CNC machine. Following this, a custom finish is applied, combining frosted and finely engraved decorations using Laine’s in-house laser engraving machine, right next to where he applies rose gold plating to the main plate.
In an era where interest in independent watchmakers is soaring, Laine stands out as a true artisan, epitomizing self-reliance, creativity, authenticity, and the ability to self-teach. Torsti Laine possesses a distinctive set of watchmaking tools, crafted by his own hands.
Stay tuned for a tour update of artisan Torsti Laine’s workshop ahead of the Watch & Wonder 2024 (W&W2024) event:
We have been invited to tour and experience Mr. Laine’s workshop ahead of the W&W 2024 event. Previously located near his home in Le Locle, Laine has since moved to the city of La Chaux-de-Fonds, bordering France, to expand development. A digression about the two cities, Le Locle and La Chaux-de-Fonds—both neighboring mountain regions bordering French territory—are particularly suited for watchmaking due to their cold and rainy climate. During our visit to the brand’s manufacturing site, the temperature was close to zero degrees Celsius with snow, while Zurich and Geneva enjoyed sunny weather with temperatures around 10 degrees Celsius. Indeed, the climate is ideal for year-round watchmaking.
My first impression of Mr. Laine was rather reserved, embodying the traits of a technically minded individual. Initially, our interactions were somewhat stiff, limited to basic introductions and polite greetings. However, once we were guided through the workshop and he began explaining and sharing details about his watches, I saw a different side to him. The workshop covers an area of about 300 square meters and is equipped with numerous modern machines and tools. I noticed his desire to further "in-house" his production.
A corner of Mr. Laine’s workshop where the CNC machines are placed
For instance, machines for creating Guilloché patterns, large CNC machines for cutting Unitas 6947 - 6948 bridges, Perlage machines, dial printing machines, and more. For independent watch brands, balancing in-house production with outsourcing is crucial for cost management. However, during our conversation, I perceived a strong desire for complete control over the supply chain. A specific example is Mr. Laine’s G3 movement, an upgraded version of the Unitas 6498 designed to achieve "haute horlogerie" quality. The bridges are CNC cut in-house and manually finished with techniques like sandblasting, edge bevelling (Anglage/Polishing), and circular graining (Perlage), among others. Remarkably, and not to be overlooked, the Black Polish on the bridges is done by Mr. Laine’s wife - a fascinating discovery!
The bridges are mirror-polished
I still recall my first attempt at creating Guilloché patterns at the Breguet stand during Baselworld 2017 - a challenging and demanding task requiring precision, care, and a steady hand. After seven years, I once again had the opportunity to try this technique but at a higher level, crafting three different Guilloché patterns on the same dial. The result was a dial so beautifully crafted that I hesitated to even photograph it to share with you.
By the end of our tour, our conversations had become much more open, and I realized that discussing the world of horology and finishing techniques with Mr. Laine was like being introduced to his own personal universe. A man full of passion, creativity, and a uniquely intelligent sense of humor. Looking forward to seeing him again soon.
Mới
Một góc xưởng chế tác của Ngài Laine nơi đặt những cỗ máy CNC
