Đối với những người “nghiện" đồng hồ đích thực, chiếc đồng hồ trên cổ tay họ phải cho thấy và kể thành công một câu chuyện cho những người cùng chí hướng. Đó là điều bắt buộc trong bất kỳ một sự kiện nếu lấy đồng hồ là tâm điểm. Nếu bạn đang đeo một chiếc đồng hồ giống với một người khác trong cùng một đêm tiệc, chúng ta có xu hướng bào chữa đó là sự trùng hợp mang tính chất ngẫu nhiên. Nhưng rồi người thứ ba, người thứ tư cũng đeo một chiếc đồng hồ tương tự, rất có khả năng sẽ dẫn đến một buổi tối khó xử.

Độc quyền - yếu tố này xuất hiện ngày càng nhiều. Các đơn vị tuỳ biến đồng hồ, làm nhiệm vụ cá nhân hoá một chiếc đồng hồ xuất hiện ngày càng nhiều. Mong muốn tìm đến đến sản phẩm độc quyền được đáp ứng bởi các nhà sản xuất độc lập. Giá bán trên trời của các mẫu đồng hồ vintage từ những thương hiệu nổi tiếng hay danh sách chờ hàng năm trời cho các phiên bản đồng hồ hiện đại đã khuyến khích các khách hàng (nhà sưu tầm đam mê) tìm kiếm sự lựa chọn thay thế.

Các thương hiệu đồng hồ độc lập là gì?

Những người thợ, nghệ nhân đồng hồ làm việc theo cách riêng để tạo ra đứa con tinh thần của mình. Có những thương hiệu độc lập đã xuất hiện từ rất lâu, và mới được hồi sinh lại gần đây hay có những thương hiệu được tạo ra bởi các nghệ nhân rất trẻ tuổi.

Một số ít sẽ có sự ủng hộ từ bên ngoài là các cá nhân hoặc nhóm hỗ trợ, nhưng chìa khoá cho hoạt động của các thương hiệu độc lập là tính độc lập, tự chủ, và không có quá nhiều áp lực thương mại đè lên đôi vai người đứng đầu. Và khi vận hành như vậy, các thương hiệu độc lập thường không coi ranh giới là rào cản, họ sẵn sàng bứt phá, tạo ra sản phẩm sáng tạo, độc đáo.

Trong những năm gần đây, đồng hồ đến từ các thương hiệu độc lập đã giữ một chỗ đứng nhất định trong lòng những người say mê. Đồng hồ Daniel Roth, đồng hồ FP Journe,... đều liên tiếp được săn lùng và bán giá cao khi xuất hiện trong các cuộc đấu giá lớn do Antiquorum, Christie’s hay Phillips tổ chức.

Đối với ông Alex Ghotbi, trưởng bộ phận đồng hồ của nhà đấu giá Phillips ở Châu Âu và Trung Đông, đồng thời là một người đàn ông có cả niềm đam mê riêng với những chiếc đồng hồ độc lập, “Những chiếc đồng hồ thể hiện DNA (đặc trưng của thương hiệu) và chính linh hồn của thương hiệu”. Đó là những chiếc đồng hồ được chế tạo thủ công, phản ảnh triết lý thuần tuý của người nghệ nhân. Chúng không được thiết kế bởi các phòng ban, hay đội nhóm tiếp thị”. “Nếu chúng hiếm, đơn giản vì người thợ đồng hồ không thể làm quá nhiều đồng hồ".

Đồng hồ George Daniels Millennium được bán với giá 16 tỷ, gấp hai lần giá ước tính

Đó là điều tất nhiên, số lượng đồng hồ từ những nhà sản xuất độc lập - đặc biệt là những hãng sản xuất phần lớn các linh kiện thủ công - luôn là hữu hạn, nên giá trị của những chiếc đồng hồ cũng vì thế mà tăng lên. Ví dụ, George Daniels - người được mệnh danh “thợ đồng hồ vĩ đại nhất thế kỷ 20”, chỉ làm 27 chiếc đồng hồ trong cuộc đời của mình. Chiếc Space Traveller của George Daniels đã được bán với giá 3,6 triệu bảng tại Sotheby's London vào năm 2019, một mức giá mà ngày nay dường như là một món hời tương đối cho một kho báu như vậy.

Trong nhiều trường hợp, sự chú ý ngày càng tăng đối với các nhà sản xuất đồng hồ độc lập một thời đã làm lệch cán cân với đồng hồ của các thương hiệu lớn. Thậm chí, bản thân các sản phẩm của các thương hiệu độc lập cũng có danh sách chờ đợi trải dài. Những người thợ đồng hồ như Messrs Philippe Dufour, Kari Voutilainen và Roger W Smith giới hạn số lượng khách hàng mới bởi vì khả năng hạn chế sản xuất. 

Người sáng lập và Giám đốc điều hành của công ty A Collected Man, Silas Walton - đơn vị bán được chiếc Grande et Petite Sonnerie của Dufour với giá kỷ lục trong năm ngoái cũng đồng ý “Bất kỳ ai theo dõi thị trường của đồng hồ từ các thương hiệu độc lập điều nhận ra sự tăng trưởng, khi nhiều khách hàng ngày càng mất kiên nhẫn với những hạn chế của các thương hiệu chính lớn. Động lực phát triển của các thương hiệu độc lập lớn hơn bất kỳ đơn vị khác mà tôi thấy trên thị trường trong vòng bảy năm”.

Đợt sóng mạnh ập bờ cách đây vài năm khi các kênh truyền thông chính thống bắt đầu chú ý nhiều hơn đến các công ty độc lập, khích lệ những người chơi “mạo hiểm" hơn. Benoît Mintiens - người sáng lập công ty Ressence vào năm 2010 có nói “Chúng tôi bán đồng hồ, họ (các nhà sản xuất lớn) lại bán thương hiệu - điều này hoàn toàn tốt thôi, nhưng không phải ai cũng muốn chỉ đeo một cỗ máy.

Với chính sách sản xuất và bán hàng loạt, rồi sẽ có ngày nhiều người cùng đeo một chiếc đồng hồ và cùng xuất hiện trên đường phố. Vậy cần có gì để gây ấn tượng với bạn bè xung quanh? - Giải pháp đến từ các sản phẩm của thương hiệu độc lập".

Edouard Meylan, Giám đốc điều hành của H. Moser & Cie., nói về sự thành công của thương hiệu: “Tôi nghĩ mọi người cảm thấy mệt mỏi khi nhìn thấy những sản phẩm giống nhau và phải đợi nhiều năm trước khi chính thức sở hữu được chúng." “Trong thời gian đó, khách hàng học được thêm nhiều điều về các thương hiệu độc lập. Hơn nữa, bởi vì hạn chế khả năng sản xuất, nên đồng hồ của chúng tôi cũng trở nên hiếm hoi. Lí do khiến nhu cầu và giá cả trên thị trường thứ cấp cũng tăng theo. Hơn nữa, các thương hiệu độc lập thường được quản lý bởi người sáng lập/chủ sở hữu của họ, có nghĩa là họ có liên quan và quan tâm rất nhiều đến tương lai của công ty. ”

Theo Walton, khả năng tương tác xung quanh việc tùy biến sản phẩm với các khách hàng là điều thực sự khiến các công ty độc lập trở nên khác biệt. Sự độc đáo, độc quyền là điều các khách hàng bị thu hút bởi các công ty kể trên. Theo Walton, “Rất nhiều người trẻ tuổi đang tìm hiểu và khám phá về thị trường độc lập, trong khi trước đây, đó sẽ là thứ mà chỉ những cá nhân có tuổi sưu tầm mới để mắt đến". “Và tất nhiên, càng nhiều người quan tâm đến thị trường đồng hồ độc lập, sẽ hình thành một loại tâm lý nhóm. Mọi người cảm thấy thoải mái hơn ở nơi mà trước đây họ có thể không thích vì cảm thấy sự rủi ro, bởi vì thị trường giờ đã được thiết lập với tính thanh khoản cao hơn."

Cá nhân hóa là một yếu tố mà ông Pascal Raffy, chủ sở hữu của Bovet 1822, coi là trọng tâm cho sự thành công của công ty. “Chúng tôi có thể thích ứng nhanh hơn và mang lại những lợi ích như công nghệ cải tiến, chức năng phức tạp và khả năng tùy biến - điều mà mà các công ty lớn hơn không thể làm được. Ba mươi phần trăm sản lượng đồng hồ của chúng tôi là sản xuất riêng. Chúng tôi hoan nghênh những dự án này và mong muốn biến ước mơ của các nhà sưu tập thành hiện thực.”

Sự lạc quan, thận trọng cũng là triết lý sống của Meylan. “Không ai có thể đoán trước được tương lai,” anh kết luận. “Hiện tại, chúng tôi đang lướt trên một làn sóng và mọi thứ đang diễn ra cực kỳ thuận lợi đối với các thương hiệu đồng hồ độc lập. Nhưng không ai có thể nói điều này sẽ kéo dài bao lâu, [mặc dù] tất cả chúng ta đều hy vọng rằng tương lai sẽ tươi sáng như vậy ”.

Tác giả Thu Huyền Bùi

26/07/2022