Vianney Halter - Nghệ nhân đồng hồ với tư duy sáng tạo độc nhất vô nhị
Bài viết được biên tập từ Monochrome
Tham quan xưởng chế tạo của nghệ nhân Vianney Halter ở Sainte-Croix là một trải nghiệm khó quên. Bên trong xưởng chế tạo có diện tích khiêm tốn là một không gian của những cỗ máy làm đồng hồ cũ nhưng còn đang hoạt động. Cũng không hề thiếu những chiếc đồng hồ đẹp mắt, sách, bản vẽ, hay nguyên liệu thô. Đó là một không gian tuyệt vời để bắt đầu một cuộc nói chuyện chứa đựng những điều thú vị.
Vianney Halter Classic mặt số cá hồi là chiếc đồng hồ thể hiện rõ ràng về lối thiết kế độc đáo của người nghệ nhân
Cuộc trò chuyện bắt đầu:
Phóng viên (PV): Bằng cách nào mà “một cậu bé" sinh ra tại Paris lại tạo ra được tourbillon ba trục ở Sainte-Croix?
Vianney Halter (VH) - Quả thực, điều đó khó có thể xảy ra.
Tôi sinh ra ở Paris năm 1963. Theo như tôi nhớ, tôi luôn bị mê hoặc bởi máy móc. Có lần, có người hỏi mẹ tôi “chuyện này” bắt đầu từ khi nào, và bà không thể trả lời.
Đam mê luôn ở đó. Và tôi thực sự nghiêm túc với máy móc. Đến mức khi được 10 tuổi, tôi đã làm được một chiếc đồng hồ dạng tháp có thể chuyển động. Khi đi học ở trường, tôi là một đứa trẻ ngốc nghếch. Tôi thực không quan tâm những gì mình học được ở trường.
Năm 14 tuổi, tôi sống ở vùng ngoại ô Paris, cụ thể là vùng Mantes-la-Jolie. Tôi theo học tại trường chế tạo đồng hồ và tốt nghiệp ở tuổi 17. Điều đó thực sự thú vị đối với tôi. Và tôi đã học rất tốt.
Do đó, tôi nhanh chóng nhận được lời mời làm việc sau khi tốt nghiệp. Tôi sửa chữa đồng hồ trong khoảng 1 năm. Sau đó, tôi chuyển tới một cửa hàng chủ yếu là kinh doanh đồng hồ cổ trong hơn hai năm. Làm việc trên những chiếc đồng hồ có độ phức tạp cao là một trải nghiệm bổ ích và giúp tôi học được rất nhiều. Khả năng tạo ra những chiếc đồng hồ phức tạp như hiện nay của tôi chắc chắn phải có công lao lớn của thời kỳ này.
Một ngày nọ, tôi nhận ra rằng, tương lai sẽ là một tờ giấy trắng nếu mình mãi ở lại Paris. Vào năm 1989, tôi quyết định rời xa quê nhà. Tôi đến Sainte-Croix theo lời mời của François-Paul Journe. Tôi thật sự thích xưởng làm việc của François-Paul Journe. Với tôi, nơi này là một môi trường tuyệt vời, và nó cũng cho tôi một công việc. Đây là một thế giới hoàn toàn mới nhưng tôi không gặp khó khăn gì ở đó.
PV: Vậy đó chính là lúc ông bắt đầu tham gia THA?
THA (Techniques Horlogères Appliquées) là một nhóm làm việc gồm có FP Journe, Denis Flageollet, Dominique Mouret, Pascal Courteault… Mục tiêu của nhóm là tạo ra những thứ mới mẻ, hiện đại, khác biệt.
Lúc này, tôi làm việc cực kỳ điên cuồng với Breguet Sympathique. Dự án này gồm có một chiếc đồng hồ đeo tay và một chiếc đồng hồ để bàn cực kỳ tinh xảo nặng 15kg. Chiếc đồng đồng hồ để bàn này có trang bị bánh xe cân bằng lưỡng kim và một dây tóc hình trụ bằng vàng. Tôi đã phải tự mình chế tạo chốt thoát hiểm bên trong đồng hồ, mà mỗi khi nhớ lại, nó luôn là một công việc khó khăn với tôi. Có đợt, tôi đã làm việc suốt 72 giờ không ngừng nghỉ!
Khó khăn, vất vả, nhưng đó thực sự là môi trường mà tôi có thể tập trung 100% sức lực, tinh thần vào chế tạo đồng hồ, khác hẳn với thời gian ở Paris.
Trong giai đoạn này, tôi cũng tận hưởng cuộc sống với nhiều hoạt động thú vị như đi đến Bains Douches, đến New Morning, đến các câu lạc bộ nhạc jazz, đến Gibus… thật là tuyệt!
Vianney Halter Antiqua Perpetual Calendar - 1998
Nhưng mọi thứ lại thay đổi khi François-Paul đưa tôi đến Sainte-Croix để nghỉ vào cuối tuần và tôi nhận ra đây là một thế giới hoàn toàn khác.
Ba năm sau đó, tôi không còn cảm thấy hứng thú với THA. Công việc thực sự thú vị nhưng tôi đã chán ngấy các mối quan hệ. Thật may mắn, Dominique Mouret đã giới thiệu tôi với François Junod. François trở thành bạn thân nhất của tôi. Chúng tôi làm việc cùng nhau và cuối cùng tôi thành lập một xưởng nhỏ ở chỗ anh ấy.
Từ năm 1992 đến năm 1993, tôi bắt đầu làm việc cho Franck Muller, người sản xuất ra những chiếc đồng hồ có độ phức tạp cao. Tôi đã có thể tạo ra những chiếc đồng hồ phức tạp này, hầu hết đó đều là những chiếc đồng hồ độc đáo.
Khi tôi ngày càng có nhiều khách hàng hơn, chẳng hạn như Audemars Piguet, Mauboussin, Jaquet Droz và những hãng khác, tôi thành lập Janvier SA vào năm 1994. Công việc thuận lợi cho tới năm 1996, khủng hoảng tài chính ở Châu Á đã gây ảnh hưởng lớn.
Tôi đã phải hoãn việc giao hàng và nhận ra rằng mình không thể tạo ra bất kỳ tác phẩm cá nhân nào. Vì lý do hợp đồng, tôi không thể công khai những phát triển và sáng tạo của riêng mình. Đó là lý do Antiqua ra đời, bước đi cần thiết.
Antiqua là một cách thể hiện khả năng tưởng tượng và khả năng chế tạo các bộ máy, vỏ, kim của tôi… Nhờ có chiếc đồng hồ này, tôi đã có thêm đơn đặt hàng, thêm khách hàng. Và mỗi chiếc sẽ được chế tạo có cá tính riêng. Hầu hết là những chiếc đồng hồ độc đáo, không được sản xuất hàng loạt… đó là cách chế tạo đồng hồ truyền thống kiểu cũ.
Sau đó là các dự án như Goldfeil cùng với AHCI (Académie Horlogère des Créateurs Indépendants) và cùng với Max Busser để tạo ra Opus 3 (2003).
Harry Winston Opus 3 được làm bởi Vianney Halter, với các cửa sổ hiển thị giờ (xanh lam), phút (đen) với bộ đếm ngược 5 giây và ngày (đỏ).
Dự án Harry Winston Opus thực sự thú vị. Nó thử thách ở chỗ là bạn phải tạo ra một chiếc đồng hồ mà phản ánh cá tính và sự sáng tạo của chính bạn. Đây là lý do tại sao Opus 3 lại trở nên mạnh mẽ đến vậy.
Tôi tiếp tục phát triển các dự án cho nhiều thương hiệu nổi bật. Tôi đã tạo ra chiếc đồng hồ Cabestan ban đầu là một sản phẩm được phát triển để bán dưới tên của tôi nhưng cuối cùng tôi lại bán cho một thương hiệu, bên thứ ba.
Tôi đã có một đội ngũ khá lớn và lành nghề. Tôi cảm thấy mình có thể tri ân những người đã truyền cảm hứng cho tôi, đặc biệt là Antide Janvier, với Janvier N°1 vào năm 2007. Đó là đỉnh cao đối với tôi.
Giữa lúc này, tôi tiếp tục nghiên cứu các chức năng, cơ chế ví như sự cộng hưởng và các dự án sáng tạo khác.
Dưới đây là Janvier N°1 Moon and Sun, một chiếc đồng hồ cho biết lịch hàng năm và lịch âm, lịch tuần trăng, phương trình thời gian đang chạy
Sau cuộc khủng hoảng tài chính mạnh mẽ, tôi phải tập trung vào những gì quan trọng đối với mình. Kể từ đó, đó là ưu tiên của tôi. Xưởng của tôi có năm hoặc sáu người, một con số tôi xem là đủ. Tôi không hề muốn quản lý con người, quản lý một công ty hay đi du lịch vài tháng trong năm để bán đồng hồ. Tôi muốn dành thời gian bên bàn làm việc, theo đuổi mong muốn tạo ra những điều mới mẻ và thúc đẩy công việc của mình.
Khi quản lý 30 người, tôi đã quên mất công việc của mình là gì. Tất cả những gì tôi từng mong muốn là trở thành một thợ làm đồng hồ.
PV: Hiện tại công việc của ông ra sao?
Tôi làm hầu hết mọi việc trong xưởng (in-house) theo cách truyền thống. Tôi cần tới một số bộ phận đồng hồ được gia công bên ngoài. Nhưng nguyên mẫu phải hoàn toàn thực hiện trong xưởng của tôi.
Ví dụ, đối với Deep Space Tourbillon Resonance, 42 cây cầu thép của lồng tourbillon đều được chế tạo hoàn toàn trong xưởng. Tôi tự sản xuất vỏ. Nếu tôi cần số nhiều, bên cung cấp bên ngoài sẽ gửi cho tôi phần vỏ gia công sẵn, còn công đoạn hoàn thiện phải được làm trong xưởng. Do đó, chúng tôi tạo ra rất ít đồng hồ: khoảng 10 chiếc đồng hồ mỗi năm.
Đồng hồ Deep Space Tourbillon Resonance 2020 là một sản phẩm cải tiến từ Deep Space 2013 có lồng tourbillon ba trục, bánh xe cân bằng kép gắn vào cùng một giá đỡ để tăng cường sự cộng hưởng
PV: Có lẽ ông biết khách hàng của mình là ai?
Đúng vậy. Lấy vị dụ là chính mẫu đồng hồ Deep Space Tourbillon Resonance.
Có rất ít khách hàng sẽ mua những chiếc đồng hồ như Deep Space Tourbillon Resonance. Họ đều phải là những người sành sỏi (trong ngành đồng hồ). Tôi cũng có vài khách hàng trung thành. Họ là những người không cần hoặc chưa nhìn tận mắt đồng hồ, họ cũng thể hiện thái độ muộn sở hữu chiếc đồng hồ đó. Điều này thật may mắn vì việc đi lại ngày nay rất khó (bài viết thực hiện vào tháng 1/2021).
