Một huyền thoại trong ngành đồng hồ Thụy Sĩ thuộc thế kỷ 20

Bạn có thể đã nghe Gérald Genta vô số lần nếu quan tâm đến thiết kế đồng hồ. Cái tên của ông gắn liền với hai trong số những chiếc đồng hồ đeo tay thành công nhất trong thời điểm hiện tại: Audemars Piguet Royal Oak và Patek Philippe Nautilus. Đó là những chiếc đồng hồ cùng ra đời trong thập niên 70, và cùng trở nên phổ biến, được yêu thích cho đến hơn 50 năm sau.

Đứng đằng sau thành công từ hai chiếc đồng hồ của hai nhà chế tác hàng đầu Thuỵ Sĩ là cùng một người đàn ông - Gérald Genta, một huyền thoại của ngành chế tạo đồng hồ Thụy Sĩ thế kỷ 20.

Bắt đầu từ những điều cơ bản

Charles Gérald Genta sinh ngày 1 tháng 5 năm 1931 tại Geneva, Thụy Sĩ. Trong suốt 80 năm, ông đã luôn đi theo một con đường, đam mê cháy bỏng với chế tạo đồng hồ. Sự nghiệp của Charles Gérald Genta sẽ không bao giờ thành công nếu thiếu sự hỗ trợ nhiệt tình từ Evelyne - vợ của ông. Ngoài nhiệm vụ là đại sứ Monaco tại Vương quốc Anh, bà Evelyne cùng với con gái Alexia đã duy trì di sản của Charles Gérald Genta cho đến hiện nay. Vào năm 2019, Gerald Genta Association được thành lập để thực hiện điều đó.

Gérald Genta là một người nghệ sĩ

Gérald Genta không chỉ là một nhà thiết kế đồng hồ, mà ông còn đóng vai trò của một thợ kim hoàn, một người đam mê nghệ thuật, ông tôn trọng và theo đuổi sở thích của cá nhân. Có gần 100.000 bản vẽ của Gérald Genta hiện đang được lưu trữ tại Bộ sưu tập Nghệ thuật Bvlgari Genta ở Neuchâtel, Thụy Sĩ.

Đến từ thánh địa của ngành chế tạo đồng hồ đã quyết định những sản phẩm được tạo ra bởi đôi bàn tay của Gérald Genta mang đậm tính chất Thuỵ Sĩ. Tính cách phóng khoáng cùng tinh thần nghệ thuật cho phép Gérald Genta thiết kế một cách tự do, phá vỡ truyền thống. Cách tiếp cận này đưa đến những thăng trầm trầm trong quá trình phát triển sự nghiệp của ông nhưng lại đủ thú vị để thu hút sự quan tâm của các thương hiệu lớn.

Khi Genta nhận ra tiềm năng của mình, ngành công nghiệp đồng hồ cơ khí đang tiến tới một cuộc chiến mà chắc chắn sẽ có tổn hại. Cuộc khủng hoảng đồng hồ quartz đe dọa toàn bộ ngành đồng hồ truyền thống. Và hy vọng sống sót được thắp lên bởi một khối óc thiên tài vùng Geneva, người đã thổi những luồng gió tươi mới vào ngành đồng hồ.

Chiếc đồng hồ ra đời cách đây tròn 50 năm - Audemars Piguet Royal Oak 1972

Một trong những thương hiệu chú ý tới cái tên Gérald Genta là Audemars Piguet. Thương hiệu tìm đến Gérald Genta để hình thành một chiếc đồng hồ có ngôn ngữ thiết kế mới. Thật ngạc nhiên là lời đề nghị từ Audemars Piguet được Gérald Genta đáp lại chỉ trong ngày hôm sau. Ông đã phác thảo ý tưởng của mình chỉ trong một đêm

Audemars Piguet đã giới thiệu tác phẩm của Genta với các nhà đầu tư của thương hiệu. Mặc dù chúng ta có thể tưởng tượng ra những phản ứng bối rối đối với đề xuất tiên phong, nhưng kết quả đủ gây ấn tượng với các nhà đầu tư và họ đã ký duyệt thiết kế. Như bạn có thể đã đoán, thiết kế đồng hồ chỉ sau một đêm này có tên là Royal Oak (sau khi thoát khỏi cái tên Audemars Piguet Safari trong gang tấc). Điều này đã diễn ra cách đây 50 năm và năm 2022 đã ăn mừng bằng cách phát hành nhiều model đặc biệt.

Cốt lõi của thiết kế mới đến từ sự liền mạch giữa dây đeo và vỏ đồng hồ. Trên hầu hết các mẫu đồng hồ đã và đang tồn tại, càng nối dây nhô ra, phân biệt rõ ràng đâu là vỏ, đâu là dây đeo (dù là dây kim loại hay dây da). Còn với Royal Oak, vỏ và dây tạo cảm giác liền mạch, cả một chiếc đồng hồ như một vòng đeo tay kim loại hạng nặng. Dù rằng, Gérald Genta không phải là người phát minh ra dây đeo tích hợp với vỏ, nhưng ông lại là người đưa khái niệm này trở lên nổi tiếng nhất.

Tuy nhiên, Royal Oak lại khác rất nhiều, với vỏ và vòng đeo tay có hình dáng giống như một chiếc vòng tay. Bây giờ, phải nói rằng Genta không phát minh ra vòng đeo tay tích hợp. Trên thực tế, vinh dự đó đã thuộc về Pierre Moinat của Omega vào năm 1964. Tuy nhiên, thiết kế mang tính thống nhất của Royal Oak tạo cảm giác uyển chuyển, xứng đáng là một trong những chiếc đồng hồ có dây đeo tuyệt nhất mọi thời đại.

Khởi nguồn của thiết kế đồng hồ bát giác

Một trong những cách dễ nhận biết nhất của Royal Oak là khung bezel hình bát giác. Trong khi có tin đồn rằng cảm hứng cho thiết kế vỏ bát giác của Royal Oak lấy từ hình ảnh cửa sổ của một con tàu thì Gérald Genta tạo ra hình dáng vỏ chỉ vì tình cờ bắt gặp hình ảnh của mũ bảo hiểm trong bộ đồ lặn cũ khi ông đang ngồi ven hồ Geneva. Các đầu vít lộ ra ngoài đã thu hút Gérald Genta và ông quyết định đưa chúng vào trong thiết kế đồng hồ của mình một cách hoàn mỹ. Bản thân các đinh vít được làm bằng vàng trắng, bởi với kỹ thuật thời đó, gia công chính xác theo đúng tỷ lệ thép là không thể với Audemars Piguet.

Royal Oak trở thành biểu tượng

Mặc dù thành công của thương hiệu Audemars Piguet ngày nay là không thể phủ nhận, nhưng vào năm 1972, Royal Oak không phải là một sản phẩm có thành công ngay lập tức. Thị trường chưa sẵn sàng cho một chiếc đồng hồ thể thao sang trọng bằng thép không gỉ, mà lại được định giá và xem trọng như đồng hồ bằng vàng. Đôi khi Royal Oak được định giá cao hơn cả những model vàng của thương hiệu, và gấp bốn lần so với một chiếc Rolex Submariner vào thời điểm đó. 

Có một câu ngạn ngữ rằng có các thiết kế đôi khi có thể “đi trước thời đại”, nhưng trong trường hợp của Royal Oak, điều này hoàn toàn đúng. Tầm nhìn duy nhất của Genta là hình thành các phong cách toát lên sự sang trọng mặc dù sử dụng các vật liệu thông thường, ví như thép không gỉ. Còn hiện tại, 50 năm sau, Royal Oak chính là một biểu tượng trong ngành đồng hồ.

Đồng hồ Audemars Piguet Royal Oak Jumbo 16202 mới nhất ra mắt đầu năm 2022

Patek Philippe Nautilus ra đời

Tại sự kiện Hội chợ đồng hồ Basel diễn ra hàng năm, khi đang thưởng thức bữa tối tại một nhà hàng thuộc khách sạn, Gérald Genta bắt gặp một số giám đốc điều hành của Patek Philippe đang thưởng thức bữa tối cùng rượu. Ngay lập tức, Gérald Genta hỏi người phục vụ một cây bút chì và giấy. Chỉ trong 5 phút, ý tưởng mới từ Gérald Genta đã được phác thảo thành công, phù hợp với Patek Philippe.

Ý tưởng của Gérald Genta đến từ việc làm “mềm” đi tính góc cạnh của Royal Oak, làm cho đồng hồ bớt nam tính hơn, có thể phù hợp cả với cổ tay của nữ giới. Khi chia sẻ thiết kế với ban lãnh đạo của Patek Philippe, Gérald Genta không nhận được cái gật đầu ngay. Tuy nhiên, thương hiệu vẫn nhìn thấy một tiềm năng về một chiếc đồng hồ có thể chinh phục được cả hai giới.

Về sau, ý tưởng của Gérald Genta đã trở thành Patek Philippe Nautilus. Vào thời điểm đó, có nhiều ý kiến rằng Patek Philippe đã bắt chước hình mẫu Royal Oak, nên sẽ không thể nào thành công, bởi chính Audemars Piguet vẫn còn đang loay hoay với Royal Oak. Song, nhờ có tầm nhìn độc đáo và niềm tin từ Genta mà Nautilus đã tiếp bước Royal Oak được đưa vào sản xuất.

Nautilus của Patek Philippe mang chủ đề hàng hải và các chi tiết được hợp lý hoá hơn nhiều. Vỏ có cấu trúc khác thường với hai “tai" vươn sang hai bên, khác biệt với mọi mẫu đồng hồ cùng loại. Khác với Royal Oak đinh vít lộ trên vành bezel, với Nautilus, không khó để nhìn thấy các đinh vít ở mặt bên của dây đeo. 46 năm kể từ khi ra mắt vào năm 1976, Nautilus vẫn là một trong những mẫu đồng hồ được tìm kiếm nhiều nhất trong ngành công nghiệp chế tạo.

Vẫn còn tiếp diễn huyền thoại

Với hai thiết kế kể trên, Gérald Genta đã tạo ra giá trị to lớn cho các thương hiệu. Nhưng ít ai biết rằng, Gérald Genta là một người không quan tâm đến khía cạnh thương mại. Gérald Genta thiết kế đồng hồ cho chính mình, là cách thức thể hiện phong cách nghệ thuật cá nhân. Bất kỳ sáng tạo nào của mình cũng khiến Gérald Genta tự hào. 

Vào năm 1983, Gérald Genta thành lập thương hiệu của riêng mình, tạo ra các thiết kế hoa lệ, phóng khoáng, tự do không bị giới hạn. Đồng hồ Genta đã thành công trong thập niên 80 và 90. Trên thực tế, ông được phép sử dụng các biểu tượng nhà Disney cấp phép trên mặt đồng hồ. Việc công bố những thiết kế này giữa những người đương thời khắc kỷ của ông trong Baselworld chắc chắn là một hành động khiêu khích. Nhưng đó là cách tiếp cận nhẹ nhàng mà Genta say mê. Rõ ràng Gérald Genta phấn khích và cảm thấy tâm hồn mình được giải phóng khi có thể tự do sáng tạo.

Không phải tất cả các sáng tác của Gérald Genta đều là tạo ra thành công. Về sau, Gérald Genta phát hành những chiếc đồng hồ được trang trí công phu theo phong cách baroque. Đó là những thiết kế có các chức năng phức tạp quá mức, dẫn đến tính thương mại bị thu hẹp lại. 

Tình trạng kéo dài và với vấn đề tuổi tác, thương hiệu Gérald Genta khó lòng được vận hành như mong muốn bởi giới hạn về mặt tài chính, kỹ thuật sản xuất,... Nên cuối cùng thương hiệu cùng tên đã chuyển về mái nhà Bvlgari. Những chiếc đồng hồ như Octo Finissimo của ngày nay là sản phẩm thiết kế kết hợp giữa Genta và Bvlgari.

Bvlgari Octo Finissimo Perpetual Calendar Tantalum Only Watch 2021

Dấu ấn của Gérald Genta trong lịch sử chế tạo đồng hồ là không thể nhầm lẫn. Thái độ lạc quan, luôn phá vỡ các quy tắc đã góp phần không nhỏ cho sự hồi sinh của ngành chế tạo đồng hồ cơ Thụy Sĩ trong thời kỳ suy thoái của thập niên 70 đến cuối thập niên 90.

Kiến thức