Đồng Hồ Audemars Piguet Royal Oak Quartz 67650SR.OO.1261SR.01

Ngày nay, tính thực tế của tính năng lịch tuần trăng không còn nhiều tuy nhiên sự xuất hiện của bộ hiển thị moonphase đem lại giá trị thẩm mỹ cao trên đồng hồ cao cấp. Nét đặc trưng của bộ hiển thị lịch tuần trăng đã thu hút thị giác và kích thích trí tưởng tượng của nhiều nhà sưu tầm hiện nay. Và nếu như bạn muốn tìm hiểu về chức năng thiên văn thú vị và xinh đẹp này trên đồng hồ, bài viết này là dành cho bạn!

Nguồn gốc chức năng Moonphase

Ngành đồng hồ nào chỉ đơn thuần về cách hiển thị thời gian, mà chúng ta cần phải nhắc về cách tạo ra những cỗ máy thời gian. Những kiệt tác về mặt cơ khí được tạo ra thường liên quan đến nhu cầu bức thiết trong cuộc sống hàng ngày. Và còn gì vĩ đại và tuyệt vời hơn là khám phá về vũ trụ trên cao bao la. Bầu trời mỗi khi ta ngước cổ lên đã truyền cảm hứng cho biết bao lĩnh vực, để rồi chính chúng ta dần dần bước lên những nấc thang đầu chinh phục không gian. Riêng công trình nghiên cứu chu kỳ quay của mặt trăng đã trở thành tôn chỉ riêng của nhiều nhà khoa học huyền thoại.

Ý tưởng về việc theo dõi chu kỳ quay của mặt trăng trên bầu trời đã có từ rất lâu. Hiện vật sớm nhất được biết đến có khả năng ghi lại đường đi của thiên thể trên bầu trời là cơ chế Antikythera. Đây là một cơ chế lấy tên từ một con tàu đắm ngoài khơi Đảo Hy Lạp. Không có dấu mốc thời gian chính xác, chúng ta chỉ có thể đoán được rằng nó có tuổi khoảng 2000 năm trước (nó xuất hiện vào khoảng giữa năm 205 trước Công nguyên và năm 87 trước Công nguyên).

Hơn 2000, cả nhân loại chúng ta bị ám ảnh bởi chuyển động của các thiên thể ngoài vũ trụ, điều đó trở thành một động lực để những công cụ khám phá, những nhà khoa học nghiên cứu về bầu trời xuất hiện.

Moonphase và Lịch tuần trăng là gì?

Có nhiều loại đồng hồ moonphase và chúng cũng không giống nhau. Nhiều nhà sản xuất sử dụng 29,5 ngày cho một chu kỳ mặt trăng, nhưng điều đó không chính xác tuyệt đối. Một chu kỳ mặt trăng kéo dài 29 ngày, 12 giờ, 44 phút và 3 giây. Con số 29,5 được sử dụng để làm tròn và dễ dàng xử lý, nhưng khi lâu không được điều chỉnh, nó sẽ tạo ra những sai số. Sai số có thể xuất hiện là lệch 1 ngày sau 31,5 tháng. Đối với hầu hết mọi người, đó là mức độ chính xác vừa đủ. Nhưng đối với những người hâm mộ tính năng moonphase, con số này là chưa hề thoả mãn họ. Và những chiếc đồng hồ lịch tuần trăng chính xác hơn lần đầu xuất hiện vào cuối thế kỷ 19.

Vậy tại sao các nhà sản xuất mặc định chu kỳ mặt trăng là 29,5 ngày? Điều này phụ thuộc vào vấn đề chuyển hướng của mặt trăng. Nếu bạn đã từng có cơ hội quan sát về đĩa moonphase truyền thống, bạn sẽ nhìn ra có tới hai mặt trăng thay vì chỉ có một. Một trong số hai mặt trăng sẽ hiện lên trên bộ hiển thị và người dùng có thể theo dõi các pha của mặt trăng trên đó. Mặt trăng còn lại cũng quay theo tốc độ còn lại và sẽ sẵn sàng xuất hiện trước mắt bạn khi tới thời điểm cần thiết.

Hai mặt trăng sẽ nằm trên một bánh xe với 59 chiếc răng cưa. Đĩa moonphase liên kết với bánh xe hiển thị giờ thông qua một loạt bánh răng. Nghe đơn giản là như thế, nhưng việc tạo ra một bộ hiển thị lịch tuần trăng có thể hoạt động trong thời gian dài mà không gây ra lỗi thì lại là một câu chuyện phức tạp.

Có nhiều chiếc đồng hồ moonphase của nhiều thương hiệu lại đặc biệt chính xác. Thương hiệu Patek Philippe đã từng tạo ra chiếc đồng hồ có chức năng moonphase chính xác được 1.000 năm. Nghe thật ấn tượng, nhưng một nhà sản xuất đồng hồ độc lập Andreas Strehler đã tạo ra một cơ chế lịch tuần trăng mà không cần cài đặt lại có tính chính xác hơn 2 triệu năm (chính xác thì là 2.060.757 năm).

Những chiếc đồng hồ Moonphase nổi tiếng

Có hàng tá thương hiệu đồng hồ cao cấp có cung cấp đồng hồ moonphase nhưng dưới đây là ba mẫu đồng hồ nổi bật nhất và được nhiều người tìm mua nhất trên thị trường:

Rolex Cellini Moonphase

Khi thương hiệu Rolex hồi sinh dòng đồng hồ Cellini vào năm 2004, những chiếc đồng hồ thực sự là đơn giản và mang thiết kế lịch trang nhã, nhưng cũng bởi vậy mà chúng khó lòng xây dựng danh tiếng khi xung quanh đều là đồng hồ thể thao biểu tượng.

Từ trước tới nay, thương hiệu Rolex không tập trung phát triển những mẫu đồng hồ có bộ máy phức tạp nhằm mục đích giảm áp lực sau bán hàng và duy trì quy mô sản xuất lớn liên tục. Sử dụng những bộ máy quen thuộc đã đảm bảo về sự ổn định và bền bỉ sẽ khiến quan điểm trên thực hiện dễ dàng hơn.

Nhưng vào năm 2012, thương hiệu Rolex có giới thiệu tới công chúng đồng hồ Sky-Dweller với tính năng lịch thường niên, GMT. Đây như một bước tiếp cận mới, Rolex muốn thử sức với một điều mới. Trong khi Cellini vẫn còn rất khiêm tốn nên chiếc Rolex Cellini Moonphase ra nắm năm 2017 cũng thật sự có ý nghĩa.

Chức năng lịch tuần trăng không hẳn là quá phức tạp, điều khác biệt nằm ở bộ hiển thị trên chiếc đồng hồ. Thay vì sử dụng bánh răng với 59 răng cưa, Rolex chỉ sử dụng duy nhất một mặt trăng trên nền đĩa men có thể xoay 29,5 ngày. Mặt trăng hiện trên chiếc Cellini Moonphase vốn được làm từ thiên thạch và mang một màu bạc nổi bật. 

Rolex Cellini Moonphase là một cách diễn giải lịch tuần trăng một cách nghệ thuật và lãng mạn hơn phong cách truyền thống. Mặt trăng trên chiếc đồng hồ nhà Rolex sẽ không thay đổi hình dạng.

Omega Speedmaster Professional Broad Arrow Moonphase

Với lịch sử liên quan đến sản xuất đồng hồ Moonwatch, thật kỳ lạ nếu Omega không tạo ra nhiều thiết kế đồng hồ moonphase trong danh mục mà hãng cung cấp. Model mà chúng tôi muốn giới thiệu tới bạn là cỗ máy Omega Speedmaster Professional Broad Arrow Moonphase.

Mẫu đồng hồ được nhắc đến sở hữu mặt số sắp xếp theo phong cách cổ điển với những mặt số phụ nằm cân đối, đảm bảo tính dễ đọc và đơn giản. Bộ hiển thị lịch tuần trăng được nhà sản xuất bố trí tại góc 6 giờ đồng hồ.

Patek Philippe Nautilus 5726/1A-010

Không gây ngạc nhiên khi nhắc đến thương hiệu Patek Philippe trong bài viết hiện tại.  Philippe tung ra rất nhiều mẫu đồng hồ moonphase với dáng Calatrava cổ điển, thế nhưng một trong những biểu tượng của hãng phải là model Patek Philippe Nautilus 5726/1A-010.

Nautilus nổi tiếng nhất là chiếc đồng hồ ba kim thể thao nhưng khi tích hợp với cơ chế moonphase, chiếc đồng hồ cũng hiện lên vô cùng quyến rũ. Sự hấp dẫn của Nautilus 5726/1A-010 là vẻ đẹp cổ điển pha chút sự hiện đại. Được phát hành vào năm 2013, chiếc Nautilus 5726/1A-010 giờ được bán với giá lên tới 6 con số, cỡ từ 80.000 USD đến 90.000 USD.

Cách thiết lập đồng hồ có tính năng moonphase

Có rất nhiều loại đồng hồ moonphase với sự chính xác và phức tạp khác nhau, kéo theo đó là việc điều chỉnh chúng cũng không giống nhiều. Có một vài chiếc đồng hồ sử dụng nút bấm, một số lại kết hợp cùng núm điều chỉnh. Do đó, bên dưới chỉ là thao tác cơ bản nhất, hi vọng sẽ hữu dụng đối với bạn. Bạn nên đối chiếu cùng với những lời khuyên từ hướng dẫn của nhà sản xuất khi thiết lập cơ chế lịch tuần trăng trên đồng hồ.

1. Nếu chu kỳ lịch tuần trăng là 29,5 ngày, mỗi bánh răng sẽ tương ứng cho một ngày trong lịch tuần trăng. Nếu bấm một nút là lịch trăng tăng một ngày thì việc thiết lập cũng không khó khăn mấy. Và khá nhiều đồng hồ moonphase của các thương hiệu có sử dụng cách thức này, ví như chiếc Rolex Cellini Moonphase.
2. Cách đơn giản nhất để thiết lập lịch tuần trăng là kiểu tra chu kỳ trăng trực tuyến, trên nhiều website có cung cấp. Sau đó, xác định vị trí của đĩa chuyển động dựa trên thời điểm trăng tròn.
3. Giả sử đã qua 5 ngày so với ngày trăng tròn gần đây nhất, hãy xoay hướng đĩa trăng để trăng tròn nằm tại vị trí cao nhất (hoặc vị trí có thể nhìn thấy mặt trăng trọn ven). Tiếp tục tăng đĩa mặt trăng lên 4 ngày. Nếu đồng hồ có thêm chức năng chỉ bảo ngày, hãy lùi về một ngày so với ngày hiện tại (chính là ngày hôm qua). Sử dụng núm vặn để thay đổi vị trí bộ kim vào giữa đêm, khi đĩa ngày sẽ dịch chuyển lại. Theo đó, lịch tuần trăng cũng nhảy lên đúng theo chu kỳ.

Những chiếc đồng hồ Vianney Halter luôn thật “kỳ quái" theo đôi mắt của những người qua đường. Nhưng một khi bạn xem Vianney Halter vừa là một mọt sách khoa học viễn tưởng vừa là một thợ đồng hồ tài năng, những sáng tạo đồng hồ của ông ngay lập tức trở nên hợp lý hơn. 

Giống như nhiều nghệ nhân độc lập khác, ông Vianney Halter là một cái tên xuất sắc ở trường dạy chế tạo đồng hồ trước khi dành nhiều thời gian hơn trong xưởng phục chế đồng hồ cũ, cổ. Bước chân đầu tiên của ông vào ngành chế tạo đồng hồ cao cấp là vào năm 1989, khi ông làm việc cho Techniques Horlogères Appliquées (THA), được thành lập bởi hai tài năng khác là François-Paul Journe và Denis Flageollet. Nhiều đồng hồ tourbillon, đồng hồ báo giờ phút, lịch vạn niên và đồng hồ bấm giờ phức tạp đã được phục chế tại xưởng chế tác này, đi đến tủ trưng bày của một số thương hiệu nổi tiếng nhất thế giới, đáng chú ý là Breguet với đồng hồ Sympathique và Cartier với chiếc Tortue Monopoussoir CPCP huyền thoại.

Nghệ nhân Halter đã rời THA (hiện thuộc sở hữu của Carl F. Bucherer và thực tế là Rolex) để lập ra Manufacture Janvier vào năm 1994, được đặt theo tên của Antide Janvier, một thợ làm đồng hồ thế kỷ 18 của vua Louis XVI nổi tiếng với các chức năng liên quan đến thiên thể. Giống như THA, Manufacture Janvier tiếp tục sản xuất các chức năng, cơ chế phức tạp cho các thương hiệu khác, nhưng không dừng lại ở đó.

Chiếc đồng hồ đầu tiên có tên Halter được ra mắt vào năm 1998 tại hội chợ Basel, và đó không phải là chiếc nào khác ngoài Antiqua. Mẫu đồng hồ lịch vạn niên “kỳ quái" này được tạo ra khi nghệ nhân Vianney Halter hợp tác cùng với nhà thiết kế người Mỹ Jeff Barnes, có cơ chế thay đổi tức thời dựa trên máy Lemania 8810. Thiết kế cửa sổ, núm vặn và thiết kế càng của cỗ máy này về sau tiếp tục truyền cảm hứng cho các mẫu Classic và Trio.

Vianney Halter Antiqua Perpetual Calendar - 1998

Sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2009, nghệ nhân Halter đã rút lui khỏi ngành chế tạo đồng hồ một thời gian, rồi quay trở lại mạnh mẽ với mẫu đồng hồ Deep Space Tourbillon, giành giải thưởng Sáng tạo tại GPHG năm 2013. Có lẽ thành tựu lớn nhất của ông về độ phức tạp trong chế tác đồng hồ là vào năm 2021 với mẫu đồng hồ Deep Space Resonance, trang bị tourbillon ba trục với hai bánh xe cân bằng xếp chồng lên nhau có dây tóc kết nối với một cầu nối chung, tận dụng tối đa hiện tượng cộng hưởng tự nhiên để cải thiện hiệu suất đo thời gian.

Một thiết kế khác không thể bỏ qua khi nhắc tới nghệ nhân Vianney Halter chính là Harry Winston Opus 3. Không có tên Vianney Halter trong thiết kế, nhưng những người trong ngành đều hiểu rõ thiết kế đi trước thời đại này của ai, và tại sao nó lại hấp dẫn đến vậy. Nghệ nhân Vianney Halter đã tạo ra chiếc đồng hồ này dưới yêu cầu của ông Max Büsser, và bên cạnh giờ và phút nhảy, đồng hồ Harry Winston Opus 3 cũng đếm ngược bốn giây cuối cùng ở bộ hiển thị trên cùng bên trái. Màn hình giây nhảy giả này nổi tiếng là không chính xác lắm, và Renaud et Papi sau đó đã hoàn thiện lại. Chắc chắn, về sau Journe có giây nhảy liên tục trong chiếc Vagabondage, nhưng sự kỳ quặc của Opus 3 sẽ vẫn là duy nhất, không bao giờ được tạo ra nữa.