Đồng hồ chất lượng và đồng hồ đặc biệt chất lượng khác nhau ở đâu?
Yếu tố nào quyết định một chiếc đồng hồ có giá 1.000 USD và một chiếc đồng hồ có giá 100.000 USD?
Câu hỏi này xuất hiện thường xuyên trong những lần trò chuyện giữa nhân viên tư vấn với khách hàng của Gia Bảo Luxury. Ở cấp độ nông và đối với con mắt của những người mới chơi, việc giải thích 2 chiếc đồng hồ có giá chênh lệch 20.000 USD khác biệt dễ nhận thấy nhất là từ thép sang vàng là một điều hoàn toàn khó hiểu.
Ngoài sự khác biệt hiển nhiên về chất/liệu cấu thành, yếu tố quan trọng hơn thật khó có thể nhìn thấy là: các linh kiện được chế tác thủ công và hoàn thiện thủ công. Sẽ là thách thức lớn để ngay lập tức chỉ ra yếu tố nào quan trọng gây ảnh hưởng lớn đến giá đồng hồ, nhưng trong bài viết này Gia Bảo Luxury sẽ cố gắng đưa ra 5 tiêu chí quan trọng nhất, phân biệt một chiếc đồng hồ có chất lượng tốt và chất lượng đặc biệt tốt trên thị trường.
Đồng hồ Jacob & Co. Bugatti Chiron Tourbillon Sapphire Crystal
Vân Perlage và vân Geneva
Trên những chiếc đồng hồ hiện nay, vân xoáy tròn Perlage hay vân sọc Geneva không phải điều hiếm gặp. Hai phương pháp hoàn thiện ngày nay dù đã được “bán tự động" phần nhiều nhưng vẫn cần tới can thiệp của các nghệ nhân để trở nên xuất sắc hơn.
Khi khoét lỗ (tạo xoáy tròn) cần sử dụng máy khoan có trục xoay siêu nhỏ để tạo ra những vòng xoáy liên tục, đều đặn. Mặc dù đã được tự động hoá một phần, nhưng vẫn cần sự điều hướng của đôi bàn tay khéo léo. Cụ thể là trong công đoạn đặt vị trí các dấu xoay tròn thủ công. Khác với phần lớn các thương hiệu, Roger Dubuis luôn ấn định vân xoáy tròn Perlage trên loạt sản phẩm Excalibur được tráng men một cách ngoạn mục.
Với trường hợp của vân sọc Geneva, máy CNC xuất hiện khiến công đoạn thực hiện có phần đơn giản hơn trước. Tuy nhiên, có những nghệ nhân đồng hồ trên thị trường (ví dụ như công ty AkriviA) tiến xa hơn một bước, hoàn thành tạo vân Geneva thủ công bằng cách sử dụng dụng cụ mài mòn bằng gỗ để đạt được kết cấu mong muốn trong từng đường sọc.
Anglage - Không tồn tại góc sắc nhọn
Anglage nguyên gốc là một từ tiếng Pháp, có thể hiểu là tất cả về các loại góc. Còn trong ngành đồng hồ, anglage đề cập đến phương pháp hoàn thiện: vát mép, vát cạnh.
Sự có mặt của máy gia công CNC hiện đại có thể xén mọi chi tiết xuống tỷ lệ rất nhỏ. Nhưng có những ngoại lệ. Ví như: vát cạnh một góc 45 độ kèm đánh bóng gương tại các khu vực siêu nhỏ như bên trong của rotor, cầu nối, tourbillon,... vẫn cần đến đôi bàn tay của con người để đạt được sự hoàn hảo.
Các đường vát thô có thể được cắt bằng máy công nghiệp, nhưng để có được sự hoàn hảo ở những linh kiện siêu nhỏ, người thợ đồng hồ cần mất vài giờ để mài bằng loại dũa mịn. Tiếp đến là sử dụng chốt gỗ với bột mài có độ mịn khác nhau. Trong số rất nhiều nghệ nhân đồng hồ bậc thầy nắm chắc tay nghề hoàn thiện thủ công, tác phẩm của Romain Gauthier, cũng như huyền thoại Philippe Dufour, hiện nay là không có đối thủ.
Đánh bóng gương
Bề mặt kim bóng đánh bóng tựa như gương soi luôn hấp dẫn. Và điều này cũng không phải ngoại lệ trong lĩnh vực chế tác đồng hồ cao cấp. Không có một khung thời gian nhất định để khiến cho một bề mặt thô trở nên bóng gương sáng loáng. Các yếu tố khách quan như nhiệt độ, độ ẩm của môi trường đôi khu cũng có thể làm thay đổi quá trình đánh bóng bề mặt, từ 3 giờ nhảy lên 8 giờ là điều dễ thấu hiểu.
Về cơ bản, nghệ nhân sẽ chà xát bề mặt kim loại để làm nhẵn bằng lớp hồ kim cương mịn cho đến khi đạt được mức độ bóng như mong muốn. Vậy làm thế nào để biết đã đạt được “mức độ" mong muốn?
Các chuyên gia cho rằng họ nghe được tiếng “thầm thì” máy móc trước khi mắt họ có thể nhận ra sự hoàn hảo. Khi máy đánh bóng hoạt động, hệ số ma sát giữa các bộ phận cũng sẽ thay đổi, biểu hiện là âm thanh được tạo ra cũng sẽ thay đổi. Dù là rất nhỏ, nhưng những chuyên gia lâu năm sẽ hoàn toàn phán đoán được lúc nào thì nên ngừng lại.
Đồng hồ Jacob & Co. Astronomia Solar Jewellery Planet Flying Tourbillon
Bộ kim và ốc vít nung xanh
Ngày nay, những đinh ốc màu xanh hay bộ kim màu xanh xuất hiện nhiều, ngay cả trong loạt sản phẩm giá rẻ. Phần lớn màu xanh này có được là nhờ vào quá trình xử lý hoá học thay vì sử dụng nhiệt như truyền thống.
Khi áp dụng nhiệt cho thép để tạo ra màu xanh có hạn chế là quá nóng thép sẽ giòn, mà không đủ nóng thì không đạt được màu xanh như kỳ vọng. Các thương hiệu ưa thích sử dụng thép nung xanh trong đồng hồ có thể kể đến là A. Lange & Söhne và Glashütte Original.
Bộ máy đồng hồ Glashütte Original PanoInverse XL
Không phải mọi chiếc ốc vít hay mọi chiếc kim đều được làm nóng trong cùng một mẻ, nhưng kết quả cuối cùng là mọi con vít cần phải có màu xanh đồng điệu.
Tráng men
Mặt số tráng men có thể là sáng tạo bị đánh giá thấp nhất trong chế tác đồng hồ ngày nay. Sự có mặt của mặt số tráng men hoàn hảo không đơn giản như chúng ta thường nghĩ.
Như Donzé Cadrans, công ty có chuyên môn về tráng men nhất trong ngành đã công khai tỷ lệ hao hụt lên đến 40% trong quá trình sản xuất. Kể cả là nghệ nhân chế tác giỏi nhất, thì 40% sản phẩm họ làm ra cũng phải vứt vào sọt rác.
Đồng hồ Blancpain Villeret Quantième Complet 6654-1529-55B
Dù đó là mặt số tráng men màu trơn, cũng cần đến hàng giờ liền chế tạo. Vậy khi đề cập đến mặt số tráng men của Vacheron, Ulysse Nardin, Patek Philippe và những hãng khác, mặt số champlevé và cloissoné phức tạp đầy màu sắc đôi khi có thể cần đến hàng tuần để đạt được độ hoàn hảo. Mỗi lần đưa mặt số vào lò nung chính là một canh bạc. Có nghĩa là, dù đó là lần nhét mặt lò cuối cùng, chỉ cần xuất hiện vết nứt, có nghĩa người nghệ nhân buộc phải bắt đầu lại.