Đồng hồ Patek Philippe thuộc sở hữu từ Hoàng đế cuối cùng - Phổ Nghi (Puyi) được bán với giá 6,2 triệu USD

24/05/2023

Đơn vị Phillips Hong Kong vừa bán thành công một chiếc đồng hồ Patek Philippe “Hoàng gia” với giá 48.850.000 HKD (khoảng 6,2 triệu USD, tương đương khoảng 145 tỷ đồng) trong đợt bán đấu giá riêng tư cùng với 11 món đồ khác từ Ái Tân Giác La Phổ Nghi, Hoàng đế cuối cùng của triều đại nhà Thanh. Đây được xem là chiếc đồng hồ được bán đấu giá với giá cao nhất từ đầu năm tới hiện tại trong năm 2023, và cũng là chiếc đồng hồ đeo tay cổ điển có giá cao đứng thứ tám từng được bán đấu giá.

Đằng sau chiếc đồng hồ Patek Philippe của Phổ Nghi cũng có một câu chuyện, điều góp phần làm nên kết quả lịch sử trong gian phòng của nhà đấu giá Phillips gần đây.

Nhà báo Russell Working (hiện đang sống tại gần Chicago) là người lần đầu tiên phát hiện về chiếc đồng hồ này. Russell Working gặp Georgy Permyakov, một phiên dịch viên người Nga 83 tuổi vào năm 2001. Theo tờ Chicago Sun-Times, Working lần đầu gặp Permyakov khi đang đưa tin về một câu chuyện khác, nhưng Georgy Permyakov lại chia sẻ mình từng là người phiên dịch cho Phổ Nghi, vị hoàng đế cuối cùng của Trung Quốc.

Trong những năm đầu tiên của cuộc đời, Phổ Nghi đã sống với đặc quyền không thể tưởng tượng được. Phổ Nghi được phong Hoàng đế khi mới chỉ hai tuổi với rất nhiều người hầu kề cận phục vụ mọi nhu cầu của mình. Thế rồi, có một điều mà Phổ Nghi không thể ngờ đến là ông bị truất ngôi và chuyển đến nhà tù tại Liên Xô từ năm 1945 đến 1950. Cũng tại nơi đây, Georgy Permyakov trở thành phiên dịch của Phổ Nghi (Bạn có thể xem bộ phim Hoàng đế cuối cùng 1987 để biết thêm về cuộc đời của Phổ Nghi). Để chứng minh, Georgy Permyakov mang ra cho nhà báo xem một số món đồ của Phổ Nghi gồm chiếc quạt có đề chữ, cuốn sổ và chiếc đồng hồ Patek Philippe & Co.

Phổ Nghi (giữa), với Permyakov (ngoài cùng bên phải)

Mặc dù trong thời gian bị giam ở nhà tù Liên Xô, Phổ Nghi vẫn có những đặc quyền hơn những người khác nhưng ông không có liên hệ nhiều với thế giới bên ngoài, trừ việc tương tác với người phiên dịch của mình. Permyakov đã viết về cuộc sống ở Trung Quốc theo lệnh Phổ Nghi để giết thời gian. Những bài viết này nằm trong cuốn sổ tay, được bán cùng với chiếc Patek Philippe 96. Phổ Nghi còn từng viết một bài thơ lên chiếc quạt màu đỏ, dành tặng cho Permyakov; Giống như cuốn sổ (giá 121.500 USD), chiếc quạt cũng được bán đấu giá (77.000 USD).

Chiếc đồng hồ Patek Philippe 96 là vật phẩm được bán với giá cao nhất trong cuộc đấu giá mà Phillips tổ chức tuần qua. Một người hầu cận của Phổ Nghi có kể lại, Vào một ngày buồn chán (trong thời gian bị giam giữ bởi Liên Xô 1945 - 1950, Phổ Nghi muốn xem có thực sự là mặt số đồng hồ được làm từ kim loại quý hay không, nên đã lệnh cho người hầu cận cạo thử mặt số. Cho đến khi rõ là mặt số làm từ đồng thay mới dừng lại. Đó là lí do khiến chiếc đồng hồ Patek Philippe này đây nhìn “lem nhem" như vậy.

Theo hồi ký của Dụ Ngôn (Yuyan), cháu trai của Phổ Nghi, Phổ Nghi đã đeo chiếc đồng hồ Patek Philippe hàng ngày trong thời gian ở nhà tù Liên Xô. Phổ Nghi có tặng đồng hồ cho Yuyan trong một thời gian. Nhưng khi nghe tin mình có thể được trở lại Trung Quốc năm 1950, Phổ Nghi đã hỏi lấy lại chiếc đồng hồ và cháu trai của ông cũng nhanh chóng đưa lại. Về sau, như chúng ta biết, Phổ Nghi tặng chiếc đồng hồ cho người bạn, kiêm phiên dịch Permyakov, và nó vẫn thuộc quyền sở hữu của Permyakov cho đến khi ông qua đời.

Nhà báo Russell Working chia sẻ rằng, có thể Permyakov không hiểu được giá trị của chiếc đồng hồ vào lần đầu tiên họ gặp gỡ năm 2001 bởi chiếc đồng hồ chỉ được cất trong ngăn kéo mà không phải là két sắt. Vào năm 2019, chiếc đồng hồ lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường, và rồi cuối cùng là về tay nhà đấu giá Phillips.

Đơn vị Phillips đã ước tính chiếc Patek 96 Quantieme Lune chỉ đơn giản là "vượt quá 3 triệu USD." Ngoài lịch sử và mối liên hệ với Phổ Nghi, chiếc đồng hồ này rất hiếm và quan trọng trong lịch sử của Patek Philippe: là chiếc Patek Philippe 96 thứ ba được biết đến trong chất liệu bạch kim, hai chiếc còn lại hiện đang ở Bảo tàng Patek Philippe. Chi tiết hơn về mẫu đồng hồ này nằm trong bài viết sau.

Tình trạng thực tế của đồng hồ

Vỏ bạch kim của chiếc Patek Philippe 96 Hoàng đế Phổ Nghi vẫn sắc nét và nguyên bản. Mặt số cũng là nguyên bản nhưng thể hiện sự “không hoàn hảo" một cách đầy giá trị. Nửa mặt số được cạo sạch, được cho là kết quả từ tính tò mò của Phổ Nghi. Đồng hồ vẫn còn nguyên dây đeo và khoá hãng. Trích lục cho biết đồng hồ được bán bởi Guillermin - một nhà bán lẻ người Pháp Guillermin vào năm 1937. Không rõ bằng cách nào một chiếc đồng hồ được bán bởi một nhà bán lẻ người Pháp đã đến tay một hoàng đế Trung Quốc, nhưng Phillips đã đưa ra một giả thuyết dựa trên thực tế rằng, ngoài bán lẻ các sản phẩm xa xỉ ở Paris, Guillermin cũng sẽ cung cấp cho các đại lý quốc tế khác. Một trong những đại lý này có thể là Sennet Frères, một nhà phân phối đồng hồ và đồ trang sức ở Hồng Kông.

Dù bằng cách nào, chiếc đồng hồ này có sức hấp dẫn ở cấp độ bảo tàng lịch sử chứ không chỉ đối với các bảo tàng tập trung vào đồng hồ. Một số đồ tạo tác liên quan đến Phổ Nghi có thể được nhìn thấy trong các bảo tàng trên khắp Trung Quốc. Trong khi đó, Bảo tàng Patek Philippe đã có một vài mẫu 96 Quantieme Lune bằng bạch kim, nhưng nguồn gốc của chiếc này đã khiến nó trở nên khác biệt.

Cuộc đấu giá chiếc đồng hồ Patek Philippe 96 Hoàng đế Phổ Nghi được thực hiện bởi Thomas Perazzi, thuộc đơn vị Phillips Hong Kong. Thomas Perazzi đã bắt đầu đặt giá thầu ở mức 18 triệu HKD trước khi nó nhanh chóng tăng lên 30 triệu HKD. Sau một thời gian tạm dừng đấu thầu, chuyên gia Gertrude Wong đã tăng thẳng mức đấu giá lên 40 triệu HKD cho người trả giá qua điện thoại của cô ấy. Và chiếc đồng hồ được bán với mức giá đó, dẫn đến giá tổng cộng là 48.850.000 HKD (khoảng 6,23 triệu USD).