Trong số vô vàn những tính năng phức tạp trên đồng hồ, sẽ không có nhiều tính năng mang tính thẩm mỹ hơn moonphase/ lịch trăng/ lịch tuần trăng. Như chính cái tên của mình, tính năng lịch tuần trăng sẽ chỉ ra từng pha của mặt trăng khi xoay quanh trái đất. Tính năng này đã xuất hiện từ rất sớm.

Ngày nay, tính thực tế của tính năng lịch tuần trăng không còn nhiều tuy nhiên sự xuất hiện của bộ hiển thị moonphase đem lại giá trị thẩm mỹ cao trên đồng hồ cao cấp. Nét đặc trưng của bộ hiển thị lịch tuần trăng đã thu hút thị giác và kích thích trí tưởng tượng của nhiều nhà sưu tầm hiện nay. Và nếu như bạn muốn tìm hiểu về chức năng thiên văn thú vị và xinh đẹp này trên đồng hồ, bài viết này là dành cho bạn!

Nguồn gốc chức năng Moonphase

Ngành đồng hồ nào chỉ đơn thuần về cách hiển thị thời gian, mà chúng ta cần phải nhắc về cách tạo ra những cỗ máy thời gian. Những kiệt tác về mặt cơ khí được tạo ra thường liên quan đến nhu cầu bức thiết trong cuộc sống hàng ngày. Và còn gì vĩ đại và tuyệt vời hơn là khám phá về vũ trụ trên cao bao la. Bầu trời mỗi khi ta ngước cổ lên đã truyền cảm hứng cho biết bao lĩnh vực, để rồi chính chúng ta dần dần bước lên những nấc thang đầu chinh phục không gian. Riêng công trình nghiên cứu chu kỳ quay của mặt trăng đã trở thành tôn chỉ riêng của nhiều nhà khoa học huyền thoại.

Ý tưởng về việc theo dõi chu kỳ quay của mặt trăng trên bầu trời đã có từ rất lâu. Hiện vật sớm nhất được biết đến có khả năng ghi lại đường đi của thiên thể trên bầu trời là cơ chế Antikythera. Đây là một cơ chế lấy tên từ một con tàu đắm ngoài khơi Đảo Hy Lạp. Không có dấu mốc thời gian chính xác, chúng ta chỉ có thể đoán được rằng nó có tuổi khoảng 2000 năm trước (nó xuất hiện vào khoảng giữa năm 205 trước Công nguyên và năm 87 trước Công nguyên).

Hơn 2000, cả nhân loại chúng ta bị ám ảnh bởi chuyển động của các thiên thể ngoài vũ trụ, điều đó trở thành một động lực để những công cụ khám phá, những nhà khoa học nghiên cứu về bầu trời xuất hiện.

Moonphase và Lịch tuần trăng là gì?

Có nhiều loại đồng hồ moonphase và chúng cũng không giống nhau. Nhiều nhà sản xuất sử dụng 29,5 ngày cho một chu kỳ mặt trăng, nhưng điều đó không chính xác tuyệt đối. Một chu kỳ mặt trăng kéo dài 29 ngày, 12 giờ, 44 phút và 3 giây. Con số 29,5 được sử dụng để làm tròn và dễ dàng xử lý, nhưng khi lâu không được điều chỉnh, nó sẽ tạo ra những sai số. Sai số có thể xuất hiện là lệch 1 ngày sau 31,5 tháng. Đối với hầu hết mọi người, đó là mức độ chính xác vừa đủ. Nhưng đối với những người hâm mộ tính năng moonphase, con số này là chưa hề thoả mãn họ. Và những chiếc đồng hồ lịch tuần trăng chính xác hơn lần đầu xuất hiện vào cuối thế kỷ 19.

Vậy tại sao các nhà sản xuất mặc định chu kỳ mặt trăng là 29,5 ngày? Điều này phụ thuộc vào vấn đề chuyển hướng của mặt trăng. Nếu bạn đã từng có cơ hội quan sát về đĩa moonphase truyền thống, bạn sẽ nhìn ra có tới hai mặt trăng thay vì chỉ có một. Một trong số hai mặt trăng sẽ hiện lên trên bộ hiển thị và người dùng có thể theo dõi các pha của mặt trăng trên đó. Mặt trăng còn lại cũng quay theo tốc độ còn lại và sẽ sẵn sàng xuất hiện trước mắt bạn khi tới thời điểm cần thiết.

Hai mặt trăng sẽ nằm trên một bánh xe với 59 chiếc răng cưa. Đĩa moonphase liên kết với bánh xe hiển thị giờ thông qua một loạt bánh răng. Nghe đơn giản là như thế, nhưng việc tạo ra một bộ hiển thị lịch tuần trăng có thể hoạt động trong thời gian dài mà không gây ra lỗi thì lại là một câu chuyện phức tạp.

Có nhiều chiếc đồng hồ moonphase của nhiều thương hiệu lại đặc biệt chính xác. Thương hiệu Patek Philippe đã từng tạo ra chiếc đồng hồ có chức năng moonphase chính xác được 1.000 năm. Nghe thật ấn tượng, nhưng một nhà sản xuất đồng hồ độc lập Andreas Strehler đã tạo ra một cơ chế lịch tuần trăng mà không cần cài đặt lại có tính chính xác hơn 2 triệu năm (chính xác thì là 2.060.757 năm).

Những chiếc đồng hồ Moonphase nổi tiếng

Có hàng tá thương hiệu đồng hồ cao cấp có cung cấp đồng hồ moonphase nhưng dưới đây là ba mẫu đồng hồ nổi bật nhất và được nhiều người tìm mua nhất trên thị trường:

Rolex Cellini Moonphase

Khi thương hiệu Rolex hồi sinh dòng đồng hồ Cellini vào năm 2004, những chiếc đồng hồ thực sự là đơn giản và mang thiết kế lịch trang nhã, nhưng cũng bởi vậy mà chúng khó lòng xây dựng danh tiếng khi xung quanh đều là đồng hồ thể thao biểu tượng.

Từ trước tới nay, thương hiệu Rolex không tập trung phát triển những mẫu đồng hồ có bộ máy phức tạp nhằm mục đích giảm áp lực sau bán hàng và duy trì quy mô sản xuất lớn liên tục. Sử dụng những bộ máy quen thuộc đã đảm bảo về sự ổn định và bền bỉ sẽ khiến quan điểm trên thực hiện dễ dàng hơn.

Nhưng vào năm 2012, thương hiệu Rolex có giới thiệu tới công chúng đồng hồ Sky-Dweller với tính năng lịch thường niên, GMT. Đây như một bước tiếp cận mới, Rolex muốn thử sức với một điều mới. Trong khi Cellini vẫn còn rất khiêm tốn nên chiếc Rolex Cellini Moonphase ra nắm năm 2017 cũng thật sự có ý nghĩa.

Chức năng lịch tuần trăng không hẳn là quá phức tạp, điều khác biệt nằm ở bộ hiển thị trên chiếc đồng hồ. Thay vì sử dụng bánh răng với 59 răng cưa, Rolex chỉ sử dụng duy nhất một mặt trăng trên nền đĩa men có thể xoay 29,5 ngày. Mặt trăng hiện trên chiếc Cellini Moonphase vốn được làm từ thiên thạch và mang một màu bạc nổi bật. 

Rolex Cellini Moonphase là một cách diễn giải lịch tuần trăng một cách nghệ thuật và lãng mạn hơn phong cách truyền thống. Mặt trăng trên chiếc đồng hồ nhà Rolex sẽ không thay đổi hình dạng.

Omega Speedmaster Professional Broad Arrow Moonphase

Với lịch sử liên quan đến sản xuất đồng hồ Moonwatch, thật kỳ lạ nếu Omega không tạo ra nhiều thiết kế đồng hồ moonphase trong danh mục mà hãng cung cấp. Model mà chúng tôi muốn giới thiệu tới bạn là cỗ máy Omega Speedmaster Professional Broad Arrow Moonphase.

Mẫu đồng hồ được nhắc đến sở hữu mặt số sắp xếp theo phong cách cổ điển với những mặt số phụ nằm cân đối, đảm bảo tính dễ đọc và đơn giản. Bộ hiển thị lịch tuần trăng được nhà sản xuất bố trí tại góc 6 giờ đồng hồ.

Patek Philippe Nautilus 5726/1A-010

Không gây ngạc nhiên khi nhắc đến thương hiệu Patek Philippe trong bài viết hiện tại.  Philippe tung ra rất nhiều mẫu đồng hồ moonphase với dáng Calatrava cổ điển, thế nhưng một trong những biểu tượng của hãng phải là model Patek Philippe Nautilus 5726/1A-010.

Nautilus nổi tiếng nhất là chiếc đồng hồ ba kim thể thao nhưng khi tích hợp với cơ chế moonphase, chiếc đồng hồ cũng hiện lên vô cùng quyến rũ. Sự hấp dẫn của Nautilus 5726/1A-010 là vẻ đẹp cổ điển pha chút sự hiện đại. Được phát hành vào năm 2013, chiếc Nautilus 5726/1A-010 giờ được bán với giá lên tới 6 con số, cỡ từ 80.000 USD đến 90.000 USD.

Cách thiết lập đồng hồ có tính năng moonphase

Có rất nhiều loại đồng hồ moonphase với sự chính xác và phức tạp khác nhau, kéo theo đó là việc điều chỉnh chúng cũng không giống nhiều. Có một vài chiếc đồng hồ sử dụng nút bấm, một số lại kết hợp cùng núm điều chỉnh. Do đó, bên dưới chỉ là thao tác cơ bản nhất, hi vọng sẽ hữu dụng đối với bạn. Bạn nên đối chiếu cùng với những lời khuyên từ hướng dẫn của nhà sản xuất khi thiết lập cơ chế lịch tuần trăng trên đồng hồ.

1. Nếu chu kỳ lịch tuần trăng là 29,5 ngày, mỗi bánh răng sẽ tương ứng cho một ngày trong lịch tuần trăng. Nếu bấm một nút là lịch trăng tăng một ngày thì việc thiết lập cũng không khó khăn mấy. Và khá nhiều đồng hồ moonphase của các thương hiệu có sử dụng cách thức này, ví như chiếc Rolex Cellini Moonphase.
2. Cách đơn giản nhất để thiết lập lịch tuần trăng là kiểu tra chu kỳ trăng trực tuyến, trên nhiều website có cung cấp. Sau đó, xác định vị trí của đĩa chuyển động dựa trên thời điểm trăng tròn.
3. Giả sử đã qua 5 ngày so với ngày trăng tròn gần đây nhất, hãy xoay hướng đĩa trăng để trăng tròn nằm tại vị trí cao nhất (hoặc vị trí có thể nhìn thấy mặt trăng trọn ven). Tiếp tục tăng đĩa mặt trăng lên 4 ngày. Nếu đồng hồ có thêm chức năng chỉ bảo ngày, hãy lùi về một ngày so với ngày hiện tại (chính là ngày hôm qua). Sử dụng núm vặn để thay đổi vị trí bộ kim vào giữa đêm, khi đĩa ngày sẽ dịch chuyển lại. Theo đó, lịch tuần trăng cũng nhảy lên đúng theo chu kỳ.

Tác giả Thu Huyền Bùi

07/11/2020